6 stycznia 1919 roku na pleszewskim ratuszu umieszczono Orła Białego. Trzy dni wcześniej władzę w mieście i w powiecie pleszewskim przejęli Polacy. Na tę pamiątkę obchodzimy Święto Powiatu Pleszewskiego. 

Uwaga! Msza święta z okazji Święta Powiatu odbędzie się 6 stycznia 2025 r. o godzinie 11:45 w Kościele p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Pleszewie. Za pośrednictwem naszego portalu, zapraszają na nią mieszkańców władze Powiatu Pleszewskiego 

***

Przypomnijmy, że od 27 grudnia 1918 roku trwało Powstanie Wielkopolskie. Polacy w Pleszewie, systematycznie usuwali zaborczą administrację oraz pruskie wojsko. Przejęli też bardzo ważny urząd  - pocztę przy ulicy Poznańskiej. Podporucznik Ludwik Bociański został komendantem wojskowym na garnizon i powiat pleszewski. Prezesem Rady Ludowej był ks. Kazimierz Niesiołowski. I tak nadszedł styczeń 1919 roku.

[FOTORELACJA]390[/FOTORELACJA]

Pleszew - polskie władze

3 stycznia 1919 roku pierwszym polskim starostą został właściciel majątku w Korzkwach Artur Szenic, a jego zastępcą Władysław Jezierski. Burmistrzem obwołano Stefana Karczewskiego. Nazajutrz na słupach ogłoszeniowych w Pleszewie pojawiły się obwieszczenia w języku polskim i w języku niemieckim:

“z dniem 3 stycznia 1919 roku władza w mieście i w powiecie pleszewskim przeszła w ręce polskie”.

Ogłoszono też, że uroczyste umieszczenie Orła Białego na pleszewskim ratuszu, jako znaku odzyskania niepodległości, odbędzie się w Święto Trzech Króli – 6 stycznia.

Pleszew - 6 stycznia 1919 roku

Przed godziną 12.00 mieszkańcy miasta tłumnie wylegli na pleszewski rynek, aby wziąć udział w uroczystym wiecu. Pogoda 6 stycznia była wiosenna. Tymczasem ku rynkowi podążały też polskie kompanie wojskowe. Jak pisze Tomasz Wojtala w książce “Bociun” (poświęconej L. Bociańskiemu), na czele oddziałów jechał na koniu ppor. Ludwik Bociański, a za nim jego adiutant  - Roman Kaźmierczak. Kolejni byli dowódcy kompanii: ppor. Feliks Pamin i sierżant Antoni Kozłowicz.  Paradzie towarzyszyła orkiestra dęta “złożona z muzykalnych rodzin Tuczyńskich i Małolepszych”.

Przemówił proboszcz

Do tłumów zebranych na Rynku przemówił proboszcz fary, ksiądz Kazimierz Niesiołowski.  Potem (w uznaniu zasług proboszcza) ppor. Bociański zapewnił, że ks. Niesiołowski przejdzie do historii jako “Wielki proboszcz małego miasteczka”. Wszyscy zgromadzeni wspólnie odśpiewali “Mazurka Dąbrowskiego”, “Rotę”. Na ratuszu od strony południowej (tam wówczas znajdowało się główne wejście) zawieszono godło -  Białego Orła. Powołując się na źródła historyczne, Tomasz Wojtala pisze, że ks. Niesiołowski wzniósł okrzyk “Najjaśniejsza Rzeczpospolita niech żyje!”.

Przysięga i defilada

Żołnierze zaprezentowali broń i złożyli przysięgę wojskową, po czym przedefilowali przez Orłem. “Kurjer Poznański” 9 stycznia 1919 roku opisał pleszewskie uroczystości: "Po zaprzysiężeniu oddziałów powstańczych, Ludwik Bociański wydał rozkaz o skoszarowaniu żołnierzy".

- W styczniu 1919 roku Pleszewski Pułk Strzelców liczył 500 żołnierzy sformowanych w trzech kompaniach – pisze Stanisław Bródka w “Dziejach Pleszewa”.

Mieszkańcy Pleszewa w 1919 roku

W styczniu 1919 roku w mieście mieszkały 7562 osoby, a w powiecie żyło 38225 osób. Byli to Polacy, Niemcy i Żydzi. W 1925 roku, czyli 3 lata po ustaleniu granic II Rzeczpospolitej, w Pleszewie było 94,5 % Polaków, 5% Niemców i 0,8 % Żydów.

[ZT]8849[/ZT]

[ZT]8916[/ZT]

[ZT]8908[/ZT]

[ZT]8910[/ZT]

[ZT]8898[/ZT]

[ZT]8886[/ZT]

[ZT]8891[/ZT]